Należy zacząć od tego, że za chorobę zawodową może być uznana jedna z chorób wymienionych w wykazie chorób zawodowych, o ile została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, tzw. „narażeniem zawodowym.”
Powyższa definicja, a także procedura i przysługujące świadczenia uregulowane zostały w szeregu przepisów począwszy od art. 2351 Kodeksu pracy poprzez rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych, na ustawie z dnia
30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach skończywszy.
W niniejszym artykule omówiona zostanie jedna z najdotkliwszych i co raz popularniejszych chorób, jaką jest borelioza (choroba z Lyme) wywoływana przez bakterie należące do krętków: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii, Borrelia japonica i procedura prowadząca do uzyskania nawet kilkudziesięciotysięcznego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej.
Pierwszym etapem do uzyskania jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej jest wstępne stwierdzenie przesłanek do wszczęcia postępowania zmierzającego do stwierdzenia choroby zawodowej.
Przesłankami tymi są:
- Pozytywny (dodatni) wynik testu na boreliozę uzyskiwany np. badaniem Western-Blot lub ELISA,
- Wystąpienie „narażenia zawodowego” czyli kontaktu z czynnikiem chorobotwórczym np. z kleszczem, w trakcie wykonywania czynności zawodowych. W takiej sytuacji uwzględnia się rodzaj czynnika biologicznego (np. kleszcze), ustalenie czasu kontaktu oraz stwierdzenie mechanizmu działania lub drogi szerzenia się czynnika,
Uzyskanie dokumentów potwierdzających:
- Opłacenie składek KRUS, tj. „zaświadczenie z KRUS o okresach opłacania składek emerytalnych”,
- Opłacanie składek ZUS w okresie pracy z narażeniem na kleszcze (przebywanie w terenie zielonym, trawy, łąki, las w czasie pracy), tj. kserokopia świadectw pracy z tych okresów pracy lub kserokopia umowy o pracę,
- Potwierdzone dokumentacją medyczną objawy boreliozy świadczące o trwałym uszczerbku na zdrowiu – brak potwierdzonych objawów choroby wyklucza ustalenie uszczerbku na zdrowiu i przyznanie odszkodowania.
Po zgromadzeniu wymaganych dokumentów sprawę można zgłosić do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy (WOMP), w niektórych przypadkach do Państwowego Inspektora Sanitarnego (Sanepid) co wszczyna procedurę ustalenia choroby zawodowej. Proces ten trwa zazwyczaj kilka miesięcy.
W trakcie postępowania najpierw WOMP, a następnie Sanepid zapraszają wnioskodawcę na badanie lekarskie oraz ustalają w jakich okolicznościach doszło do zakażenia chorobą.
Warto w tym miejscu przytoczyć fragment wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach sygn. akt: IV SA/Gl 897/16x, w którym to sąd potwierdził, że „W postępowaniu o uznanie schorzenia za chorobę zawodową nie jest konieczne bezsporne stwierdzenie, że choroba została wywołana wyłącznie przez sposób wykonywania pracy Wystarczy ustalenie, że pracownik pracował w warunkach stwarzających ryzyko wystąpienia u niego boreliozy i istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy ukąszeniem przez kleszcza a powstaniem choroby.”
Postępowanie powyższe kończy się stwierdzeniem wystąpienia choroby zawodowej lub stwierdzeniem braku podstaw do wystąpienia choroby zawodowej.
Po uzyskaniu decyzji stwierdzającej wystąpienie choroby zawodowej kolejnym etapem jest zgłoszenie wniosku do ZUS lub KRUS o ustalenie trwałego uszczerbku na zdrowiu i wypłatę odszkodowania.
W trakcie całego postępowania warto, a wręcz należy kontynuować leczenie u lekarzy i gromadzić dokumentację potwierdzającą rozstrój zdrowia i uszkodzenia organów np:
- stawów (ortopeda, warto ustalić stopień ograniczenia ruchomości konkretnych stawów i określić stopień odczuwania bólów stawowych, dysfunkcji),
- zaburzenia czucia i drętwienie kończyn, bóle (neurolog, warto ustalić jakie zaburzenia występują i jakiego są stopnia),
- zaburzenia widzenia (okulista),
- zaburzenia słuchu (laryngolog, audiogram),
- zaburzenia pamięci, psychiczne – depresja, zaburzenia lękowe (psycholog lub psychiatra),
- zaburzenia układu odporności (immunolog).
Warto tu jeszcze raz przypomnieć, że wysokość ewentualnego odszkodowania zależy głównie od zakresu potwierdzonego rozstroju zdrowia i zaburzeń funkcjonowania organizmu, które wykazać należy właśnie zgromadzoną dokumentacją medyczną. Nierzadko jednak chorym na boreliozę udaje się uzyskać nawet 80 000,00 zł.
