Nieważność umowy ubezpieczenia z UFK – istotny pogląd Prezesa UOKiK w sprawie przeciwko Towarzystwu Ubezpieczeń na Życie Europa S.A.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zaprezentował kolejny istotny pogląd dotyczący umów na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK), czyli tzw. polisolokat. Dotychczas, Prezes UOKiK zabierał głos w sprawie nieważności tzw. opłat likwidacyjnych, tym razem stanowisko Prezesa dotyczyło kwestii nieważności całej umowy ubezpieczenia w odniesieniu do konkretnego ubezpieczonego.
Omawiane stanowisko Prezesa UOKiK dotyczy sporu, przed Sądem Okręgowym w Warszawie (sygn. XXV C 470/17), dotyczy umów grupowego ubezpieczenia na życie i dożycie z UFK: Pareto II, Libra i Libra II. Konsument domaga się przed sądem uznania nieważności umowy ubezpieczenia wobec niego i zwrotu wszystkich wpłaconych składek (z uwzględnieniem kwot już wypłaconych przez ubezpieczyciela w związku z rozwiązaniem umowy ubezpieczenia. Powyższe roszczenie dotyczy zatem nie tylko zwrotu zajętej opłaty likwidacyjnej, ale także całości wpłaconych przez klienta składek. Jest to o tyle istotne, że w przypadku uwzględnienia powództwa, klient nie będzie obciążony spadkiem wartości funduszy, zarządzanych przez TUnŻ Europa S.A.
W swoim stanowisku Prezes UOKiK uznaje żądanie sformułowane w pozwie za uzasadnione. Wyjaśnia, że zgodnie z art. 829 kodeksu cywilnego obowiązkowym elementem oświadczenia ubezpieczonego o chęci skorzystania przez niego z zastrzeżonej na jego rzecz ochrony przewidzianej w umowie ubezpieczenia na życie zawartej na cudzy rachunek jest wskazanie wysokości sumy ubezpieczenia, czyli kwoty, na którą strony umówiły się w razie ziszczenia się zdarzenia ubezpieczeniowego – np. śmierci ubezpieczonego. W tym przypadku zamiast konkretnej sumy ubezpieczyciel podał wzory do obliczenia powiązane z wartością jednostek uczestnictwa w funduszu lub wartością rachunku w dniu umorzenia. Były to kwoty niemożliwe do oszacowania w chwili zawierania umowy.
– Wymóg wskazania sumy ubezpieczenia ma służyć ochronie konsumenta przed przystąpieniem do umowy, która jest dla niego niekorzystna. Ubezpieczony od początku musi wiedzieć, na jaką wypłatę może w przyszłości liczyć – wyjaśnia Marek Niechciał, prezes UOKiK.
Jeśli tak nie jest, oświadczenie o chęci skorzystania z ochrony ubezpieczeniowej jest nieważne, co oznacza również nieważność umowy w stosunku do danego ubezpieczonego.
W konsekwencji oznacza to, że zdaniem prezesa UOKiK powód powinien otrzymać zwrot wszystkich wpłaconych składek pomniejszonych o kwoty dotychczas wypłacone przez ubezpieczyciela (w związku z rozwiązaniem umów).
Polski Instytut Odszkodowań zakończył już setki postępowań o zwrot opłat likwidacyjnych zajętych przez ubezpieczycieli, uzyskując korzystne dla swoich klientów rozstrzygnięcia. Ograniczało się to jednakże, jedynie do unieważnienia jednego postanowienia. Kolejnym krokiem, którego oczekują poszkodowani, w szczególności klienci TUnŻ Europa S.A., jest unieważnienie całej umowy, co umożliwiłoby konsumentom odzyskanie całości powierzonych ubezpieczycielowi środków, które często znacznie traciły na wartości. Powyżej przedstawiony istotny pogląd Prezesa UOKiK w sprawie o unieważnienie umowy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie to kolejny milowy krok w sporze z ubezpieczycielami, który przyczynić się powinien do ostatecznego pozytywnego rozstrzygnięcia roszczeń poszkodowanych.
Pełna treść istotnego poglądu Prezesa UOKiK udostępniona została tutaj
